بازگشت
آياآتش بس ميان طالبان و دولت پاكستان خاتمه يافته است؟
محمد اسحاق فياض محمد اسحاق فياض

حدود دوماه پيش ميان گروه طالبان پاكستاني و دولت ائتلافي پاكستان موافقت نامه صلح به امضا رسيد. اين موافقت نامه واكنش هاي متعددي را به دنبال داشت. افغانستان يكي از كشور هايي بود كه به طور علني بااين پيمان صلح مخالفت كرد. امريكا و چند كشور غربي نيز آن را مورد انتقاد قرار داد، اما با همه اين مخالفت ها دولت پاكستان بر پيماني صلحي كه بسته بود اصرار ورزيد و براي توجيه آن وزير خارجه پاكستان به افغانستان سفر كرد.اما اين سفر نتوانست مقامات افغاني را قانع سازد و فتواي جهاد بيت الله محسود عليه نيروهاي خارجي و دولت افغانستان، خشم اقاي كرزي را برانگيخت و تهديد كرد كه افغانستان حق خود مي داند كه پايگاههاي تروريست ها را درپاكستان نابود سازد.اما اين تهديد با واكنش دولت پاكستان مواجه شد، تهديد اقاي كرزي يك سئوال را به وجود آورد و آن اين است كه اگر نيروهاي افغاني و ياخارجي برپايگاهها امن تروريست ها در ايالت سرحد حمله نكند پس كي بايد كار را انجام دهد؟ بخصوص آن كه حملات گروه طالبان درطول دوماه اخير به 40 درصد افزايش يافته است و دركنار اين مسئله خود اين گروه نيز درخود پاكستان درطول دوماه اخير رشد چشم گير يافت، مناطق وسيعي از ايالت سرحد به چنگ طالبان پاكستاني افتاد و آنها به بهانه اجراي شريعت دست اندازي هاي زيادي در اطراف قلمرو خود شروع كردند. محمود خان یک مقام ارشد سابق در نیروی امنیتی پاکستان در منطقه قبایلی گفته است که  تمام مناطق قبایلی( آزاد سرحد) توسط طالبان کنترل مي شود. او اين حقيقت را آشكار ساخته است كه  رشد طالبان به اندازه اي دراين منطقه سريع بوده است كه طي دوماه به گفته اقاي محمود خان ، طالبان اکنون به  دروازه های ورودی شهر پیشاور رسیده است. دوهفته قبل طالبان دريك واكنش قدرت مندانه، نیروهای خود را از خیبر به داخل شهر پيشاور فرستاد، هدف اساسي اين گروه ازاين عمل قدرت نمايي و اجراي شريعت به باور هاي ديني خود شان بود در نتيجه اين حركت نمايشي نظامي 16 مسیحی توسط طالبان به گروگان گرفته شدند و با تلاش هاي برخي از واسطه دوباره رها شدند.

در يك نمايش قدرت ديگر روز جمعه طالبان پاكستاني در منطقه باجور، 2 مرد را به  اتهام جاسوسی برای آمریکایی ها در مقابل چشمان 5000 تن از ساکنین محل اعدام کردند و یک تن دیگر را با مرمی مورد هدف قرار دادند، در روی جسد  این اشخاص بر روی کاغذ نوشته شده بود که این است سر نوشت جاسوسان خارجی!.

يكي ديگراز نمايش اقتدار طالبان باز هم در دوشنبه هفته گذشته اتفاق افتاد. شامگاه دوشنبه نفرات مسلح طالبان به شهرک جندوله حمله کردند و درگیری آنان با اعضای یکی از طوایف محلی طرفدار دولت پاكستان، به کشته شدن دست کم دوازده تن، از جمله هشت تن از مهاجمان منجر شد.به دنبال آن روز سه شنبه، مهاجمان طالبان در تپه های نزدیک جندوله مستقر شدند و بازار شهر را به تصرف خود در آوردند و بيش ازسي نفر از افراد قبيله طرفدار دولت را با خود بردند. اما روز چهارشنبه، 25 جون، مقامات محلي دولت پاكستان اجساد طرفداران خود را در يك دره پيدا كردند كه همگي توسط طالبان تيرباران شده بودند.

برکت الله، رئیس تشکیلات اداری جندوله، تایید کرد که اجساد یافته شده به بیست و دو تن از سی نفر اعضای قبیله بهیتانی تعلق دارد که روز دوشنبه توسط نفرات طالبان ربوده شده بودند. وی گفته است که روستاییان محلی اجساد این افراد را که با شلیک گلوله به قتل رسیده بودند در دره ای در اطراف جندوله یافته اند.

جالب توجه دراين درگيري اين است كه نيروهاي پوليس و امنيتي هرگز دراين درگيري مداخله نكردند و نظاره گر مرگ و دستگيري افراد قبيله طرف دارخود بودند و استدلال شان اين بود كه ما با طالبان پيمان آتش بس بسته ايم.

بدين ترتيب نيروهاي طالبان در جلو چشم نيروهاي دولتي پاكستان، شهروندان و طرفداران دولت را بردند و آنان فقط وظيفه جمع كردن جنازه هاي آنان را انجام دادند.

به دنبال اين حركت تروريستي روز پنچ شنبه هفته گذشته نيز طالبان پاكستاني دومين قدرت خود را پس از آتش بس در ايالت سرحد به نمايش گذشتند. منابع محلی اعلام کردند، حمله طالبان محلی به تاسیسات گردشگری منطقه سوات واقع درایالت سرحد پاکستان ،صبح پنجشنبه هفته گذشته ، پنج کشته و سه زخمی برجای گذاشت. طالبان محلی با حمله به یکی از هتل ها و تنها تاسیسات اسکی سوات باعث تخریب این تاسیسات شدند.طالبان محلی بعد از حمله  هتل و تاسیسات اسکی سوات را به آتش کشیده و پنج تن از افراد حاضر در محل را نیز به قتل رساندند.

بدين ترتيب طالبان پاكستاني پس از دوماه آرامش نسبي دراين كشور يكه تازي ها و قدرت نمايي هاي متعددي را در نقاط مختلف پاكستان آغاز كردند درچنين شرايطي اگرمقامات پاكستان ديرترازاين از خواب بيدار مي شدند، اين بار نيز طالبان يك بار ديگر اسلام اباد را به تسخير خود درمي آوردند.

به همين دليل مقامات نظامي درپاكستان با آن كه درسال گذشته ضعف هاي زيادي از خود در مقابله باطالبان نشان دادند، اما به ناچار آتش بس را كه حدود دوماه از عمر آن مي گذشت ناديده گرفتند و حملات مستقيم خود را بالاي طالبان پاكستاني دراين كشورآغاز كردند. نیروهای نظامی پاکستان پس از آن كه در يافتند طالبان بار ديگر قصد نفوذ به شهر پيشاور مركز ايالت سر حد را دارد. به مخفیگاه طالبان واقع در شمال شرق این ايالت حملاتي را عليه اين گروه آغاز كردند.

طبق گزارش ها ، این حمله  در منطقه قبیله اي خیبر در امتداد مرز با پاکستان و افغانستان صورت گرفته و بزرگترین حمله نظامی پاکستان علیه طالبان مسلح در سال جديد به شمار مي آيد. مقامات پاكستاني گفته اند: ما برای رفع تشنج ها در ابتدا با طالبان بحث و مذاکره کردیم، اما از آنجایی که این مباحث نتیجه ای نداشت و از سویی اخیرا ناامنی در بعضی از نقاط  کشور افزایش یافته بود، نیروهای امنیتی تصمیم گرفتند شورشیان را مورد حمله قرار دهند.

از سویی ديگرسخنگوی جنبش فضیلت يكي از گروههاي وابسته با طالبان پاكستاني گفته است که اگر دولت چیزی برای گفتن دارد می تواند آن را از راه گفتگو حل کند چون ما حاضر به مذاکره هستیم. او نسبت به ادامه حملات نظاميان پاكستاني عليه طالبان هشدار داده و گفته است که حملات نظامیان پاکستان مشکلات فراوانی را به دنبال خواهد داشت و در آرامی و ثبات این کشور اختلال ایجاد خواهد کرد.

گفته می شود هدف اصلي این عملیات نظامی، حمله به افراد حاجی نامدار رهبر گروه جنبش فضیلت است که او متهم به حمله برکاروان های تداركاتي نیروهای ائتلاف به رهبري امريكا در شاهراه خيبر است هست. او یکی از هم پیمانان اصلی بیت الله مسعود رهبر طالبان به شمار می رود. به همين دليل

بیت الله محسود، رهبران طالبان در پاکستان در واكنش به اين حمله گفته است مذاکرات با دولت پاکستان را به حال تعلیق درمی آورد.

عملیات ارتش پاکستان در پیشاور پس از آن آغاز شد که روز چهارشنبه  25 جون در جلسه ای به ریاست یوسف رضا گیلانی، نخست وزیر، تصمیم گرفته شد که ارتش پاکستان مذاکرات با ستیزه جویان را همراه با تهدیدهای آشکار نظامی، در منطقه ادامه دهد.بر اساس گزارشها مقامات آمریکایی از این استراتژی جدید حمایت کرده و ریچارد باوچر، معاون وزیر خارجه آمریکا در امور جنوب آسیا، این اقدام  را یک تحول مهم  خوانده است.

به هرحال آنچه ازاين گزارش ها برمي اين است كه اين حملات با اشاره و حمايت امريكايي ها آغاز شده است و امريكادراوايل سال جاري هفت ميليارد دالر كمك را براي مقابله دولت پاكستان با طالبان وعده داده بود كه با آتش بس اين دولت با طالبان متوقف شده بود و اكنون ممكن است امريكا اين مبلغ كمك را ممكن است بارديگر روي دست گيرد. اما سئوال اساسي كه دراين ميان باقي مي ماند اين است كه ايا دولت و نظاميان پاكستان واقعا تصميم گفته اند كه با ناديده گرفتن آتش بس و موافقت نامه صلح حملات گسترده را عليه طالبان به اجرا بگذارند يا اين كه اين خود بازي ديگري است تا به هفت ميليارد دالر وعده داده شده برسد؟


July 6th, 2008


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
مسایل بین المللی